Làm sushi bằng gạo gì? Bí quyết chọn đúng loại chuẩn vị Nhật

Sushi là một trong những món ăn nổi tiếng nhất của Nhật Bản, chinh phục thực khách bằng sự tinh tế từ hình thức đến hương vị. Trong đó, gạo là linh hồn của sushi, quyết định đến độ ngon, độ dẻo và sự cân bằng hương vị. Nhiều người khi bắt tay vào làm sushi đều thắc mắc: làm sushi bằng gạo gì để vừa dẻo, vừa dính nhẹ, cuộn không bị rách nori mà vẫn giữ trọn vị thanh? Bài viết này Gạo Rocken sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc.

Xem thêm: Gạo Japonica là gì? Gạo Japonica là gạo nếp hay tẻ?

Vì sao chọn đúng loại gạo quyết định chất lượng sushi

Gạo là thành phần quan trọng nhất của sushi, chiếm tới hơn 70% tổng khối lượng món ăn. Dù phần nhân có phong phú đến đâu, nếu cơm không đạt chuẩn, sushi sẽ mất đi sự cân bằng tinh tế vốn có. Việc hiểu làm sushi bằng gạo gì không chỉ giúp bạn chọn đúng nguyên liệu, mà còn nâng tầm hương vị và hình thức của món ăn. Về mặt khoa học, gạo dùng cho sushi cần có:

• Độ dính nhẹ tự nhiên: Giúp các hạt cơm kết nối với nhau khi cuộn, nhưng không bết dính gây mất thẩm mỹ.
• Hàm lượng amylopectin cao: Tạo kết cấu dẻo, mềm và bóng đẹp.
• Hương vị thanh ngọt: Đủ để làm nền cho các nguyên liệu khác mà không lấn át.
• Hạt tròn, ngắn: Giữ ẩm tốt hơn hạt dài, giúp sushi giữ form lâu hơn sau khi chế biến.

Các đầu bếp Nhật thường nói: “Cơm sushi ngon là cơm vừa dính vừa tơi, hạt nào ra hạt nấy”. Để đạt được điều này, bạn không thể tùy tiện dùng bất kỳ loại gạo nào, mà cần lựa chọn đúng giống gạo phù hợp ngay từ đầu.

Các loại gạo chuẩn dùng để làm sushi

Để trả lời chính xác câu hỏi làm sushi bằng gạo gì, chúng ta cần bắt đầu từ loại gạo phổ biến nhất được các đầu bếp Nhật lựa chọn, đó là gạo Japonica. Ngoài ra, còn có một vài biến thể và lựa chọn thay thế hợp lý về giá nhưng vẫn giữ được hương vị đặc trưng.

Gạo Japonica

Gạo Japonica là loại gạo hạt tròn, ngắn, màu trắng sáng, giàu amylopectin và có độ dính tự nhiên. Khi nấu chín, cơm có độ dẻo mềm, bóng đẹp và vị ngọt thanh yếu tố then chốt để sushi đạt hương vị chuẩn. Đặc điểm nổi bật:

• Hạt gạo tròn, mẩy, đều nhau.
• Khi nấu chín, hạt cơm kết dính vừa đủ, không bị khô hay quá nhão.
• Giữ form tốt khi cuộn sushi hoặc nặn nigiri.

Ở Việt Nam, ngoài gạo Japonica nhập khẩu, bạn có thể tìm mua các giống Japonica trồng trong nước, được canh tác theo tiêu chuẩn cao, vừa chất lượng vừa tối ưu chi phí.

Gạo Calrose

Gạo Calrose là giống Japonica được trồng phổ biến ở California, Mỹ. So với Japonica Nhật, hạt Calrose có kích thước hơi dài hơn một chút nhưng vẫn giữ độ dẻo và hương vị gần tương đương. Ưu điểm:

• Giá thành thường rẻ hơn gạo Japonica Nhật nhập khẩu.
• Phù hợp cho người mới tập làm sushi tại nhà.

Gạo Vialone

Ít người biết rằng gạo Vialone của Ý, vốn dùng cho món risotto, cũng có thể làm sushi khá tốt. Gạo này có hàm lượng amylopectin cao, giúp cơm dính vừa phải và giữ ẩm tốt. Nhược điểm:

• Không phổ biến tại Việt Nam.
• Giá có thể cao hơn một số loại Japonica nội địa.

Cách chọn gạo ngon để làm sushi tại Việt Nam

Chọn đúng loại gạo là yếu tố quyết định 70% thành công khi làm sushi. Ở Việt Nam, bạn không nhất thiết phải mua gạo nhập khẩu đắt đỏ, bởi hiện nay đã có nhiều giống gạo Japonica được trồng trong nước với chất lượng tương đương, giá hợp lý và dễ tìm mua.

• Ưu tiên gạo hạt tròn, giàu amylopectin để giúp cơm dẻo, mềm, kết dính tự nhiên, hạt bóng đẹp và giữ form tốt khi cuộn sushi.
• Chọn gạo mới, thu hoạch gần bởi gạo mới xay giữ được hương thơm tự nhiên và độ ẩm lý tưởng. Gạo cũ hoặc để lâu dễ bị khô, làm cơm mất độ kết dính
• Những món ăn như sushi không qua chế biến nhiều, nên chất lượng gạo ảnh hưởng trực tiếp đến hương vị và sức khỏe. Bạn nên chọn gạo trồng theo tiêu chuẩn VietGAP hoặc GlobalGAP, không hóa chất bảo quản.

Nếu bạn tìm một lựa chọn vừa chuẩn chất lượng vừa hợp túi tiền, gạo Japonica trồng tại Việt Nam theo quy trình khép kín của Gạo Rocken là gợi ý đáng thử. Hạt tròn, trắng đẹp, độ dẻo vừa phải và được sàng lọc kỹ trước khi đóng gói, phù hợp để làm sushi, kimbap hoặc cơm nắm.

Cách nấu cơm sushi chuẩn vị Nhật

Để làm nên những cuộn sushi thơm ngon, chắc tay và đẹp mắt, cơm chính là yếu tố quyết định. Cách nấu cơm sushi không giống nấu cơm ăn hàng ngày, mà đòi hỏi sự tỉ mỉ từ khâu chuẩn bị gạo, canh tỷ lệ nước, đến pha và trộn giấm. Chỉ cần nắm đúng kỹ thuật, bạn sẽ có phần cơm dẻo, bóng, hạt rời vừa phải, giữ nguyên hương vị và kết cấu đặc trưng của sushi Nhật.

Bước 1: Chuẩn bị gạo

Chọn loại gạo hạt tròn, giàu amylopectin như Japonica. Rửa nhẹ nhiều lần để loại bỏ bớt tinh bột, ngâm từ 20 – 30 phút giúp hạt gạo nở đều và chín mềm. Tỷ lệ nước lý tưởng là 1.05 – 1.1 lần trọng lượng gạo để cơm vừa dẻo vừa giữ được hình khối khi cuộn.

Bước 2: Pha giấm sushi

Công thức chuẩn gồm giấm gạo, đường và muối với tỉ lệ cân bằng để tạo vị chua ngọt thanh. Với gạo Việt, bạn có thể giảm lượng nước trong khi nấu và tăng nhẹ lượng giấm để bù độ kết dính.

Bước 3: Trộn cơm với giấm

Khi cơm chín, dùng kỹ thuật “cắt – xới – quạt” để giấm thấm đều mà không làm nát hạt. Vừa trộn vừa quạt sẽ giúp cơm bóng, dẻo, tơi và đạt độ ấm thích hợp để cuộn sushi ngay.

Lỗi thường gặp khi chọn gạo và cách khắc phục

Không ít người thất bại ngay từ lần đầu làm sushi chỉ vì chọn sai loại gạo. Gạo hạt dài, gạo quá khô hoặc quá dẻo đều có thể khiến cơm mất kết cấu, dễ nát hoặc không bám dính khi cuộn. Nắm rõ những lỗi thường gặp và cách khắc phục sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc lựa chọn nguyên liệu, kể cả khi không có điều kiện mua gạo Japonica chuẩn Nhật.

Dùng gạo hạt dài

Gạo hạt dài như gạo Jasmine, gạo basmati có hàm lượng amylose cao, ít kết dính nên khi nấu thành cơm sẽ rời rạc. Kết quả là miếng sushi dễ bị bung, nhân rơi ra ngoài. Cách khắc phục: Nếu chỉ có gạo hạt dài, bạn có thể trộn thêm 20–30% gạo nếp hoặc gạo hạt tròn để tăng độ dẻo. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời, vì hương vị sẽ khác đáng kể so với sushi chuẩn Nhật.

Chọn gạo quá dẻo

Một số loại gạo nếp hoặc gạo siêu dẻo khi nấu sẽ khiến cơm sushi quá mềm, dính bết và khó tạo hình đẹp. Cách khắc phục: Pha gạo quá dẻo với gạo tẻ hạt tròn theo tỷ lệ 7:3 để giảm độ dính. Khi nấu, giảm lượng nước khoảng 5 – 10% để cơm săn hạt hơn.

Cách xử lý nếu chỉ có gạo Việt

Nếu không mua được gạo Japonica, bạn có thể chọn gạo hạt tròn Việt Nam như ST21 hoặc ST25 Rocken, hai loại gạo này có độ dẻo vừa phải, hạt bóng và hương thơm nhẹ, khá gần với gạo Nhật. Chỉ cần điều chỉnh thời gian ngâm (20–25 phút) và tỷ lệ nước (1.05–1.1 lần trọng lượng gạo) là có thể đạt được chất lượng cơm sushi ổn định.

Giải đáp nhanh về gạo làm sushi

Có thể dùng gạo Jasmine không?

Không nên. Gạo Jasmine là gạo hạt dài, ít kết dính nên cơm dễ bị rời và mất form khi cuộn. Nếu bắt buộc dùng, hãy trộn thêm khoảng 20% gạo nếp hoặc gạo hạt tròn để tăng độ dẻo, nhưng hương vị sẽ khác so với sushi chuẩn Nhật.

Làm sushi với gạo nếp được không?

Không khuyến khích. Gạo nếp quá dẻo và dính, khiến cơm sushi bị bết, khó tạo hình đẹp. Chỉ nên pha một lượng nhỏ (5–10%) vào gạo hạt tròn nếu muốn tăng độ kết dính.

Bảo quản gạo sushi thế nào?

Để gạo ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Nếu đã mở bao, nên đựng trong hũ hoặc túi zip kín để giữ độ ẩm và hương thơm. Tránh để gạo quá lâu vì dễ mất mùi và giảm độ dẻo.

Dùng gạo Việt có cần ngâm lâu hơn?

Có. Gạo Việt hạt tròn thường cứng hơn gạo Japonica nhập khẩu, nên cần ngâm từ 20–30 phút trước khi nấu để hạt nở đều, giúp cơm chín mềm và dẻo hơn.

Hiểu rõ làm sushi bằng gạo gì là bước đầu để tạo nên những cuộn sushi chuẩn vị Nhật. Gạo Japonica với hạt tròn, dẻo vừa, giàu amylopectin chính là lựa chọn lý tưởng giúp cơm kết dính tự nhiên và giữ form đẹp. Để yên tâm về chất lượng và hương vị, bạn có thể chọn gạo Japonica được tuyển chọn kỹ tại Gạo Rocken, đảm bảo hạt đều, thơm, tươi mới, sẵn sàng cho những món sushi ngon chuẩn nhà hàng.